Nhu Le: Quý vị có thể bắt đầu câu chuyện bằng cách kể cho tôi nghe quý vi sinh ở đâu và khi nào? Cho tôi biết cuộc sống chung của quý vị tại Portland?
Co Van : Cô tên là Vân. Gia đình của cô qua đây là vào tháng 12 năm 1994. Hơn 25 năm hơn rồi. Cô sinh ra và lớn lên tại Sài Gòn. Hiện giờ cô đang làm việc cho Multnomah County, cô làm trong đó cũng được hơn 19 năm rưỡi rồi. Thì cô thấy cuộc sống bên Mỹ thì nếu mình có cố gắng thì mình sẽ thành công, có nghĩa mình sẽ có cơ hội (opportunity).
NL: Hoàn cảnh nào đã mang quý vị tới Portland?
CV: Gia đình của cô thì cũng như bao nhiêu gia đình khác, có ba làm cho chế độ cũ rồi sau này đất nước giải phóng thì ba của cô phải đi học tập.
NL: Có những tổ chức, người thân trong gia đình, hay bạn bè nào đã giúp đỡ quý vị xây dựng mái ấm tại Mỹ không? Người bảo lãnh quý vị là ai? Tại sao quý vị đến và sống tại thành phố Portland này mà không phải thành phố khác?
CV: Có chương trình gọi là H.O bão lãnh gia đình di qua Mỹ theo diện chính trị. Cho nên gia đình của cô được qua đây. Bên cô thì có cô Nội và cậu Sơn, có cậu Sơn lúc trước là chồng của cô Nội. Cậu là em ruột của mẹ, cho nên cũng giúp khi cô qua đây. Rồi lúc đó khi qua thì có nhà thờ tức là Nhà Thờ La Vang hiện tại của mình đó. Hồi đó họ có một cái hội gọi là USCC, họ cũng giúp đỡ những người từ Việt Nam mới qua ở đây mà đi theo diện H.O đó. Qua thì họ giúp đỡ, kiếm chỗ mướn apartment cho mình rồi họ hướng dẫn như là đi học ESL thì cần phải đi học ở đâu rồi kiếm việc làm nữa đó.
NL: Ấn tượng đầu tiên của quý vị về Portland là gì?
CV: Cô mới qua đây thì thấy lạnh quá. Vì cô qua lúc đó là vào tháng 12, mà thởi điểm đó tuyết cũng nhiều lắm. Nên cô thấy khác so với ở Việt Nam, Việt Nam thì trời nóng. Rồi tiếng Anh mình cũng không có biết, mới qua nên cũng hơi khó khăn. Khi mình ra ngoài mình cũng không được giao tiếp nhiều vì mình không có rành ngôn ngữ của người ta.
NL: Xin quý vị miêu tả khu dân cư của quý vị tại Portland khi quý vị mới bước chân tới đây. Quý vị có cảm thấy bị cô lập hoặc quý vị có thấy người Mỹ gốc Việt nào ở gần đây không?
CV: Lúc đó cô ở khu Halsey đó. Đường Halsey là khu chợ Pacific hiện tại, có apartment ở đó. Khu đó thì lúc trước Việt Nam ở rất nhiều. Cô không cảm thấy bị cô lập. Vì lúc đó Việt Nam ở vòng vòng cũng nhiều, họ cũng đi theo diện H.O đó con. Ở nguyên khu toàn là Việt Nam thôi.
NL: Quý vị có biết những sự kiện nào đã mang người Việt đến gần với nhau không? Quý vị có biết cụ thể những nơi nào mà người Việt hay tập hợp không? Có nhà hàng, cửa hàng, hoặc các tổ chức tôn giáo nào mà gia đình quý vị đặc biệt thường xuyên đến không? Quý vị biết bằng cách nào mà khu phố của quý vị thay đổi không?
CV: Hiện tại, gia đình của cô là đạo công giáo nên cô sinh hoạt ở trong Nhà Thờ La Vang, cho nên là đa số tất cả mọi event ở trong nhà thờ thì cô đều tham gia. Gia đình cô thì đi lễ rồi Nhà Thờ tổ chức dịp này dịp kia nên chỉ đi ở đó thôi con.
NL: Quý vị đã làm công việc gì và quý vị có thể so sánh công việc đó với công việc quý vị đã làm ở Việt Nam nó giống và khác nhau như thế nào?
CV: Lúc cô ở Việt Nam thì cô học xong lớp 12, vậy thôi. Xong rồi cô qua đây. Nhưng cô thấy công việc cô thấy công việc hiện tại của cô, cô thấy thoải mái. Cũng như đồng luơng thì họ trả xứng với công việc của mình làm.
NL: Những vấn đề kinh tế và xã hội nào đáng chú ý nhất trong cộng đồng người Việt, hay với người tị nạn nói chung ? Các chương trình của thành phố, tiểu bang hoặc liên bang có thể giúp nhiều cho các vấn đề này không?
CV: Thì cô nghĩ là Cộng Đồng Việt Nam của mình càng ngày càng phát triển, thì đại khái cũng như là nên tham gia để contribute và có tiếng nói cho Cộng Đồng của mình.
NL: Quý vị có thể Cộng Đồng Việt Nam tại đây có phát triển không?
CV: Cô thì cô thấy có phát triển hơn. Hồi đó thì cô ít nghe lắm nhưng sau này thì cô nghe đến nhiều hơn, có sinh hoạt nhiều hơn. Và cô nghĩ cũng là do dân số gia tăng nên phát triển hơn so với lúc trước. Với lại những người Việt Nam mà đã qua từ lúc trước thì hiện giờ đa số họ cũng dã có công ăn việc làm và ổn định thì cô nghĩ rằng họ cũng đã đóng góp vì vậy mà Cộng Đồng Việt Nam của mình phát triển hơn.
NL: Nền giáo dục ở đây đối với quý vị như thế nào?
CV: Cô nghĩ là bên đây dễ dàng hơn tại vì cũng ảnh hưởng theo môi trường sống ở bên đây. Nên mình cũng không thể gắt gao, la mắng nó. Phải giải thích đúng sai, không có khó khăn như ở Việt Nam được.
NL: Quý vị thấy đất nước Việt Nam của mình hiện như thế nào? Hiện tại quý vị và đất nước Việt Nam như thế nào? Quý vị có quay lại thăm không? Quý vị có giữ liên lạc với người thân không?
CV: Ở Việt Nam thì cô cũng còn ít người thôi, cô còn có Bà Ngoại. Bà Ngoại thì cũng yếu, chắc cũng không sống được bao nhiêu lâu. Đó là bên Ngoại, bên Nội thì cô còn một hai bác và những người chị em họ thôi. Vì gia đình cô cũng về Việt Nam 3-4 lần rồi nhưng chủ yếu là thăm hai bên, Nội & Ngoại. Còn nếu về Việt Nam để mà chơi thì gia đình của cô cũng không muốn về. Tại vì về mà thấy không có được an toàn cho lắm cũng như sống ở đây, môi trường cuộc sống ở đây quen rồi đó nên nếu có về thì cảm thấy không có được thích ứng cho lắm.
NL: Quý vị có cảm thấy lo lắng khi nghĩ về thế hệ trẻ Việt Nam lớn lên tại đây sau này không?
CV: Lo lắng thì cô không có nghĩ lo lắng lắm tại cô thấy rằng ở đây so với Việt Nam thì tốt hơn nhiều. Chỉ cần gia đình để ý, quan tâm đến giới trẻ thì không có gì phải very concern. Ví dụ gia đình hướng dẫn mấy đứa nhỏ, thì sẽ không lo mất gốc. Nhưng có những gia đình, cha mẹ chỉ lo đi làm không nghĩ nhiêu cho con rồi nó thích gì thích, muốn làm gì làm thì đó là một việc khác. Từ từ tiếng Việt nó se không biết luôn.
Nhu Le: Can you start the story by telling me where and when you were born? Tell me about your common life in Portland?
Co Van: My name is Van. My family came to the United States in December 1994. More than 25 years now. I was born and raised in Saigon. Currently, I am working for Multnomah County, I have been working there for more than 19 and a half years. In my opinion, if you are motivated in America, you will succeed, which means you will have an opportunity to grow.
NL: What circumstances brought you to Portland?
CV: My family is like many other families, my father worked for the old regime and after the country is liberated, my father got arrested.
NL: Are there organizations, family members, or friends who have helped you build a home in the US? Who is your guarantor? Why did you come and live in this Portland city and not another city?
CV: There is a program called H.O. to sponsor families to go to the US politically. So my family was sponsored by them. From my side, there was my aunt and uncle so they helped when we came over. Then at that time, when there was a church, currently La Vang Church. Back then they had an association called USCC, they also helped those who had just arrived from Vietnam to go under the H.O category. After that, they helped, found a place to rent an apartment for immigrants, and then instructed them as if they were attending ESL, where they needed to go to school and then got a job.
NL: What was your first impression of Portland?
CV: When I first came here, it felt cold. Because I came by in December, it was snowing a lot at that time. So I felt different than in Vietnam, Vietnam was hot. Then I did not know English, it was a bit difficult. When I go out, I cannot communicate much because I do not have a good command of people's language.
NL: Please describe your neighborhood in Portland when you first arrive here. Do you feel isolated or have you seen any Vietnamese-Americans nearby?
CV: At that time I was living in the Halsey area. Halsey Street is where the Pacific market located now, with apartments there. That area used to live a lot in Vietnam. I did not feel isolated. Because at that time Vietnam was in many rounds, they also followed the H.O category. Staying in the whole area where there is only Vietnam.
NL: Do you know of any events that brought Vietnamese people together? Do you know specifically where Vietnamese people gather? Are there any restaurants, shops, or other religious organizations that your family particularly frequent? Do you know how your neighborhood changes?
CV: Currently, my family is Catholic, so I attend La Vang Church, therefore most of the events in the church I participate in. My family goes to church and whenever the Church organized any occasions, we only go there.
NL: What job did you do and how could you compare it to the work you did in Vietnam? How is it different and different?
CV: When I was in Vietnam, I finished high school, that's all. Then I came over here. But I see my current job, I feel comfortable. Like their pays, it pays off for the work we do.
NL: What are the most significant economic and social issues in the Vietnamese community, or with refugees in general? Can the city, state, or federal programs help a lot with these issues?
CV: I am seeing that our Vietnamese Community of Oregon is developing each day. Generally, I believe that people in the community should contribute more in order for us to have a voice.
NL: Do you see the Vietnamese community development here, in Portland?
CV: It is more developed. Back then I hear very much about the Vietnamese Community but later I heard more and they had more activities. And I thought it was also due to the growing population that it developed more than before. For those Vietnamese who have come here before, most of them now have jobs, I think that they have contributed so that the Vietnamese Community is more developed.
NL: What is your opinion regarding Portland's education system?
CV: I thought it is easier here because the education system is influenced by the living environment here. So parents can not be harsh, yelling at their children. Instead, parents have to explain between right and wrong, there is no harshness like in Vietnam.
NL: What do you think about your country in Vietnam? How are you and the country of Vietnam now? Did you come back to visit? Do you keep in touch with relatives?
CV: In Vietnam, I only have a few people left there which is my grandmother. She is weak, probably not able to live for long. That is on my mother's side, and on my father's side, I only have one or two uncles and cousins. Because my family has returned to Vietnam 3-4 times but mostly we visit both sides. If I came back to Vietnam to hangout, my family and I wouldn't choose to do it so. Because I do not feel as safe about living there as I am here, the environment here is familiar, so I will not feel very adaptable.
NL: Do you feel nervous thinking about the younger generation of Vietnamese who grew up here later?
CV: Worrying, I am not so worried because I felt that living in the US was much better here than in Vietnam. As long as families pay attention to and care for the children, nothing is very concern. For example, if a family instructs children, they will not worry about losing their roots. But there are families, parents who just care about going to work do not think much for their children and then the kids like what they like and if they want to do something, that is another case.